Żyją 13 lat krócej, cierpią na 3 inne zaburzenia, mierzą się z ciągłą krytyką i słyszą, że ich problemy to…
ADHD to zaburzenie neurorozwojowe, które objawia się niedoborem neuroprzekaźników, takich…
Pod ostatnim wpisem o ADHD pojawiła się prośba o wskazówki co do miejsc pracy dla osób neuroatypowych. Temat rzeczywiście jest wart poruszenia, ponieważ ADHD wbrew powszechnemu mniemaniu, to nie tylko trudności z uwagą i nadruchliwość, ale cały zestaw specyficznych uwarunkowań, które mają swoje plusy i minusy. Może zacznijmy od koncentracji, bo nawet tutaj sprawa nie jest jednoznaczna.
ADHD - neurotyp oparty o zainteresowania.
Przyjęło się mówić, że osoby ADHD nie potrafią się skupić. To prawda, ale tyczy się to rzeczy z ich punktu widzenia nieinteresujących. Aby lepiej to zrozumieć odwołam się do terminu „układu nerwowego opartego na zainteresowaniach” wprowadzonego przez psychiatrę Billa Dodsona. Zrozumienie źródeł motywacji przy ADHD jest kluczowe do właściwego pokierowania swoją karierą. Podczas gdy osoby neurotypowe motywuje przede wszystkim nadane znaczenie i oczekiwana gratyfikacja, tak osoby ADHD motywuje nowość, pasja, rywalizacja i pilność.
Przez pasję do celu.
Jeśli można o kimś powiedzieć, że żyje pasjami, to z pewnością będą to osoby ADHD. Wiem to zarówno z badań, jak i własnego doświadczenia. Kiedy uznam dane zajęcie za interesujące, potrafię się nim pochłonąć bez reszty, tracąc poczucie czasu. Nie cierpię wtedy wcale na brak koncentracji. Wprost przeciwnie, przez wiele godzin nie mogę oderwać uwagi. Od dzieciństwa miałem przeróżne pasje, które wciągały mnie na dobre kilka lat i w których osiągałem znaczne sukcesy. Dwa z nich, sport i psychologię udało mi się przeistoczyć w swój zawód.
Kiedy próbowałem zajmować się zawodowo czymś, co nie było dla mnie dostatecznie angażujące, udało mi się wytrzymać najdłużej trzy miesiące. Zwyczajnie zaniedbywałem obowiązki i nie robiłem rzeczy, które uważałem za niewystarczająco uzasadnione. Zdarzało mi się rzucić pracę z godziny na godzinę pod wpływem impulsu. Kiedy jednak zacząłem prowadzić własną działalność, która od lat dostarcza mi wyzwań i jest dla mnie interesująca, radzę sobie świetnie i swoje zobowiązania wykonuję sumiennie.
Nie do końca jestem w stanie sobie wyobrazić osobę ADHD, która osiąga sukcesy w zawodach, które wiążą się z dużą rutyną i małą ilością autonomii. Oczywiście mogą je wykonywać, ale będzie im to przychodzić ze znacznie większym trudem i mocniej eksploatować. Osoby ADHD dzięki dużej kreatywności, aktywności i chęci rywalizacji dobrze radzą sobie w sporcie, zawodach kreatywnych i branży rozrywkowej. Niestety, neurotyp ten to nie są same plusy.
W natłoku zadań.
Deficyt funkcji wykonawczych często prowadzi do prokastynacji, niezdążania z terminem i nieukończenia części zadań. Dzieje się to np. z powodu zbytniego zaabsorbowania szczegółami lub robienia po drodze nieistotnych rzeczy. Problemem jest też nierealistyczne planowanie. Bardzo często myśląc o swoim dniu układam plan, jakbym grał w tetrisa. Zapominam przy tym, że potrzebny jest czas na przejście od jednej czynności do drugiej, odpoczynek, jedzenie i potrzeby fizjologiczne. Nie uwzględniam też tego, że prawie nigdy rzeczy nie idą idealnie według planu.
Na koniec dnia, pomimo ciągłej aktywności zastanawiam się, jak to możliwe, że części rzeczy nie udało mi się wykonać. Wtedy pomaga przypomnienie sobie, ile rzeczy tak naprawdę zrobiłem. Jeśli z kolei chodzi o nadpobudliwość, to wynikająca z niej impulsywność może nie raz dostarczyć kłopotów w sferze zawodowej. Łatwo jest pod wpływem nagłych emocji powiedzieć coś, co okaże się nieco nad wyrost. Z biegiem lat udaje się nad tym coraz lepiej panować, ale zazwyczaj nie obywa się bez ofiar.
Samoświadomość i odpowiednie strategie.
Bez względu na kontekst, sytuację diametralnie zmienia wsparcie w postaci leków, a także psychoedukacja i samoświadomość. Im lepiej się rozumiemy, tym bardziej celowo i skutecznie możemy pokierować swoim życiem. Pomaga świadomość emocji w ciele, zarządzanie oddechem, techniki relaksacyjne i umiejętność kwestionowania swoich myśli i przekonań. Prowadzi to do, choć częściowego opanowania impulsywności i lepszej regulacji emocji. Leki z kolei zmniejszają drażliwość i pozwalają się odprężyć.
Podsumowując, ADHD to statystycznie istotne, odmienne od pozostałej części populacji cechy, które jednak nie są jednolite. Nadal w większością cech się nachodzimy, a i w gronie osób neurotypowych i atypowych następuje znacznie zróżnicowanie. Mimo to świadomość odmiennego neurotypu i uwzględnianie go przy planowaniu swojej kariery jest bardzo ważne. Może nam oszczędzić wiele frustracji i poprowadzić na drogę samorealizacji.
Umów się na trzydziestominutową sesję wstępną, gdzie porozmawiamy o obszarach wymagających większej uwagi i określimy cele współpracy.
Podobne Wpisy
Czym jest neuroatypowość? Próba wzajemnego zrozumienia przypomina dialog międzykulturowy.
Pojęcie neuroatypowości wynika z odmiennego podejścia do zaburzeń neurorozwojowych, takich…